Numer 2/2019

Od redaktora naukowego

Szanowni Państwo,
Miło nam zaprezentować kolejny numerc pisma naukowego Studia i Materiały WZ UW. Aktualny numer otwiera tekst autorstwa Barbary Józefowicz, Iwony Escher oraz Aldony Glińskiej-Neweś. Autorki zajmują się zagadnieniem wolontariatu pracowniczego, na który ma pozytywnie
wpływać kontakt z beneficjentem. Tekst przedstawia wyniki badania jakościowego przeprowadzonego w jedenastu przedsiębiorstwach realizujących programy wolontariatu pracowniczego. Wyniki badania sugerują, że im intensywniejszy jest kontakt nawiązywany przez pracowników-wolontariuszy z beneficjentami wolontariatu, tym szerszy wachlarz kompetencji jest przez nich rozwijany.

Kolejny tekst traktuje o odpowiedzialności społecznej biznesu w kontekście jego opłacalności dla przedsiębiorstwa. Autorami są Rafał Miedziak i Filip Wójcik. W artykule poddano analizie stopy zwrotu indeksów zrównoważonego rozwoju względem tradycyjnych indeksów giełdowych. Na potrzeby analizy dokonano m.in. analizy wariancji stóp zwrotu z użyciem metody ANOVA w celu odpowiedzenia na pytanie czy dostrzegalne są różnice w uzyskiwanych stopach zwrotu.

Maciej Chrzanowski i Piotr Zawada skupiają się z kolei na instytucjach wsparcia przedsiębiorczości, a konkretnie programach w ramach Start in Poland, i ich wpływie na ilość i jakość kreowanych podmiotów. Aby odpowiedzieć na pytania badawcze przeprowadzono badania zgodnie
z założeniami sekwencyjnej strategii eksplanacyjnej, w początkowej fazie realizując badania ilościowe (n = 112), a w drugiej jakościowe (n = 17).

Jan Polaszczyk w swoim artykule podejmuje dyskusję dotyczącą zarządzania energią i próbę stworzenia klasyfikacji podziału zarządzania energią w różnych wymiarach, opierając się na badaniach literatury przedmiotu. Ponadto artykuł zawiera odniesienie wielu płaszczyzn energetyki do funkcji zarządzania.

Zarządzanie placówką medyczną w kontekście optymalizacji działań organizacyjnych na przykładzie przychodni przyszpitalnej jest tematem poruszonym przez Joannę Meller. W artykule na przykładzie Przychodni Przyszpitalnej Szpitala Wojewódzkiego im. Jana Pawła II w Bełchatowie
Autorka przedstawiła zagadnienie optymalizacji, bazując na konkretnych procesach organizacyjnych zachodzących w podmiocie leczniczym. Opisała zidentyfikowane problemy oraz wdrożone w placówce procesy naprawcze.

Tadeusz Skoczny analizuje zmian unijnych reguł kontroli koncentracji dla ułatwienia tworzenia „czempionów europejskich” próby wybranych państw członkowskich UE. W konsekwencji czego państwa te oraz Włochy i Polska wystosowały list do Komisji Europejskiej, żądając szybkim zmian w obowiązującym w Unii modelu prawnym kontroli koncentracji, umożliwiających im dopuszczanie koncentracji przedsiębiorstw europejskich, nawet jeśli ograniczałyby konkurencję na rynkach unijnych, ale za to pozwoliły skutecznie konkurować globalnie.

Krzysztof Cybulski zajmuje się zaś przyczynami i konsekwencjami fluktuacji sprzedawców z perspektywy wybranych teorii ekonomicznych i socjologii.

Serdecznie zapraszamy do lektury!

Zawartość numeru

Kontakt z beneficjentem jako czynnik sukcesu wolontariatu pracowniczego (9 stron)
Contact With Beneficiaries as a Success Factor of Corporate Volunteering (9 pages)
Autor: Barbara Józefowicz, Iwona Escher, Aldona Glińska-Neweś
Słowa kluczowe: społeczna odpowiedzialność biznesu, wolontariat pracowniczy, rozwój kompetencji
PP. 5 - 13
DOI: 10.7172/1733-9758.2019.31.1

Celem artykułu jest określenie, w jaki sposób intensywność kontaktu wolontariuszy z beneficjentami realizowanych projektów wpływa na efekty, jakie wolontariat pracowniczy przynosi organizacji. Podstawą rozważań jest badanie jakościowe przeprowadzone w 11 przedsiębiorstwach
realizujących programy wolontariatu pracowniczego. Wyniki badania sugerują, że im intensywniejszy jest kontakt nawiązywany przez pracowników-wolontariuszy z beneficjentami wolontariatu, tym szerszy wachlarz kompetencji jest przez nich rozwijany. Z kolei projekty wolontariackie, w których kontakt z beneficjentem jest niewielki, sprzyjają wzmacnianiu integracji pracowników oraz ich identyfikacji z organizacją.

The aim of the article is to identify how the intensity of a volunteer contact with beneficiaries of implemented volunteer projects influences the effects that corporate volunteering brings to the organization. The analyses are based on the qualitative research conducted in 11 companies implementing corporate volunteer programs. The results of the study suggest that the more intense the contact between the volunteer-employees and the beneficiaries of volunteering is, the wider the range of competences they develop. On the other hand, volunteer projects in which contact with the beneficiary is weak contribute to strengthening the integration of employees and their identification with the organization.
Społeczna odpowiedzialność biznesu – czy to się opłaca? Analiza stóp zwrotu indeksów zrównoważonego rozwoju względem tradycyjnych indeksów giełdowych (11 stron)
Corporate Social Responsibility – Is It Worth It? Analysis of Rates of Return of Sustainable Development Indexes in Relation to Traditional Stock Indexes (11 pages)
Autor: Rafał Miedziak, Filip Wójcik
Słowa kluczowe: rynki giełdowe, społeczna odpowiedzialność biznesu, zrównoważonego rozwoju, indeksy giełdowe, zrównoważony rozwój
PP. 14 - 24
DOI: 10.7172/1733-9758.2019.31.2

Rosnąca presja społeczna nakładana na podmioty gospodarcze przez różne grupy interesu powinna skłaniać przedsiębiorstwa do działań w zakresie etyki, ekologii oraz poszanowania społecznego, tak aby nie budować negatywnego wizerunku przedsiębiorstwa w oczach społeczeństwa.
Przedsiębiorstwa muszą jednak zgodnie z klasyczną teorią zarządzania finansami maksymalizować wartość przedsiębiorstwa, a przy tym majątek udziałowców-właścicieli. Może to powodować konflikt interesu wśród różnych grup interesariuszy/akcjonariuszy. Powstanie indeksów zrównoważonego pozwoliło sprawdzić czy inicjatywy kładące nacisk na społeczną odpowiedzialność nie ograniczają stopy wzrostu majątku właścicielskiego. W ramach niniejszego artykułu postanowiono sprawdzić czy bardziej efektywne dla inwestorów jest angażowanie kapitału w spółki „odpowiedzialne społecznie”, czy w „tradycyjne”. W tym celu posłużono się porównaniem w ujęciu rocznych stóp zwrotu z indeksów tradycyjnych oraz zrównoważonego w różnych krajach. Dokonano również analizy wariancji stóp zwrotu z użyciem metody ANOVA w celu odpowiedzenia na pytanie czy dostrzegalne są różnice w uzyskiwanych stopach zwrotu. Autorzy, jednocześnie zaznaczają, że ocena inwestycji wyłącznie pod względem przewidywanej stopy zwrotu może dla wielu potencjalnych inwestorów być niewystarczającym kryterium do wyboru/oceny inwestycji, mogą być dla nich istotne również takie kwestie, jak chociażby polityka środowiskowa firmy czy analiza fundamentalna spółki.

Increasing social pressure imposed on economic entities by various interest groups should encourage enterprises to act in the field of ethics, ecology and social respect, so as not to build a negative image of the enterprise in the eyes of society. However, according to classical financial management theory, enterprises must maximize the value of the enterprise and the assets of the shareholders. This may create a conflict of interest among different stakeholder/shareholder groups. The emergence of sustainable indexes allowed us to check whether initiatives emphasizing social responsibility do not limit the growth rate of ownership. As part of this article, it was decided to check whether investing capital in „socially responsible” or „traditional” companies is more effective for investors. To this end, a comparison was made in terms of annual rates of return on traditional and sustainable indexes in different countries. An analysis of variance of return rates was also carried out using the ANOVA method in order to answer the question whether there are noticeable differences in the achieved rates of return. The authors, at the same time, point out that assessing investments only in terms of the expected rate of return may, for many potential investors, be an insufficient criterion for investment selection/assessment; issues such as the company’s environmental policy or the company’s fundamental analysis may also be relevant for them.
Oczekiwania start-upów względem instytucji wsparcia przedsiębiorczości wpływające na ilość i jakość kreowanych podmiotów (8 stron)
Startups’ Expectations Regarding Entrepreneurship Support Institutions: How These Expectations Influence the Quantity and Quality of Established Entities (8 pages)
Autor: Maciej Chrzanowski, Piotr Zawada
Słowa kluczowe: start-up, innowacje, przedsiębiorczość
PP. 25 - 32
DOI: 10.7172/1733-9758.2019.31.3

W latach 2014–2020 w Polsce realizowany jest szeroko zakrojony program finansowego wsparcia kreacji i rozwoju tzw. start-upów, a więc firm o wysokim potencjale innowacyjnym, działającym najczęściej w ramach branży wysokich technologii, przemysłu 4.0 czy sieci internetowej.
Program Start in Poland z budżetem przekraczającym 2,8 miliarda złotych zakłada intensyfikację postaw przedsiębiorczych, a tym samym zwiększenie stopnia innowacyjności kraju. Fundamentalnym jednak pytaniem jest, czy wsparcie jedynie bądź głównie finansowe realnie wpływa nie tyle na intensyfikacje postaw przedsiębiorczych, ile na ich jakość oraz jakie czynniki mają wpływ na wzrost liczby firm o wysokim potencjale innowacyjnym i biznesowym. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, jakie są oczekiwania przedsiębiorstw działających w ramach instytucji wsparcia przedsiębiorczości, które przekładają się na intensyfikację postaw przedsiębiorczych, w tym kreację start-upów, o wysokim potencjale zarówno biznesowym, jak i innowacyjnym. Aby odpowiedzieć na pytanie badawcze przeprowadzono badania zgodnie z założeniami sekwencyjnej strategii eksplanacyjnej, w początkowej fazie realizując badania ilościowe (n = 112), w drugiej zaś – jakościowe (n = 17).

In 2014–2020, an extensive program of financial support for the creation and development of the so-called startups, i.e. companies with high innovative potential, operating most often within the high technology industry, industry 4.0 or the Internet. The ‘Start in Poland’ program with a budget exceeding PLN 2.8 billion assumes the intensification of entrepreneurial attitudes and thus an increase in the country’s innovativeness. The fundamental question, however, is whether solely, or mainly, financial support affects not only the intensification of entrepreneurial attitudes but also their quality and what factors increase the number of companies with high innovative and business potential. The aim of the article is to answer the question of what are the expectations of enterprises operating as startup accelerators, which translate into the intensification of entrepreneurial attitudes, including the creation of startups with high potential, both business and innovative. In order to answer the research question, the research was carried out in accordance with the assumptions of the explanatory strategy, by performing quantitative research (n = 112) in the initial phase and qualitative research (n = 17) in the second phase.
Wymiary zarządzania energią: podejście multilateralne (8 stron)
Dimensions of Energy Management: Overall Approach (8 pages)
Autor: Jan Polaszczyk
Słowa kluczowe: zarządzanie energią, wymiary zarządzania energią
PP. 33 - 40
DOI: 10.7172/1733-9758.2019.31.4

Rozwój technologiczny implikuje ciągły wzrost popytu na energię, co stwarza potrzebę kontroli jej produkcji, dystrybucji i konsumpcji. Powstaje w tym zakresie wiele nowych rozwiązań, zarówno technologicznych, jak i systemowych. Mając powyższe na uwadze, zoptymalizowane
zarządzanie energią promujące ekologiczne zachowania w różnych skalach jest niezwykle istotne. Zarządzanie energią to tematyka często podejmowana przez autorów literatury, jednakże brak w niej jednolitej nomenklatury podziału zagadnienia. Opracowania traktują jedynie o konkretnych zastosowaniach przedmiotu niniejszego artykułu. Autor podejmuje próbę stworzenia klasyfikacji podziału zarządzania energią w różnych wymiarach, opierając się na badaniach literatury przedmiotu. Ponadto artykuł zawiera odniesienie wielu płaszczyzn energetyki do funkcji zarządzania.

Technological development implies a constant increase in energy demand, which creates a need for an effective tool for control of its production, distribution and consumption. There are a variety of solutions that have come up recently in the technological and system approach to this cause. Having said this, optimized energy management which promotes eco-friendly behaviors in different scales seems to be essential. Energy management is a subject widely taken up by literature authors, yet it has not been summarized and its consistent nomenclature has not been created. Existing works only consist of specified solutions of the described subject. The author attempts to create a classification of division of energy management in its many dimensions on the basis of a related literature review. Moreover, this article refers many perspectives of energy to main management functions.
Zarządzanie placówką medyczną – optymalizacja działań organizacyjnych na przykładzie przychodni przyszpitalnej (7 stron)
Medical Institution Management – Optimization of Organizational Activities: An Example of a Hospital Clinic (7 pages)
Autor: Jolanta Meller
Słowa kluczowe: funkcje zarządzania, kierowanie, optymalizacja procesów organizacyjnych, procesy naprawcze
PP. 41 - 47
DOI: 10.7172/1733-9758.2019.31.5

Zmiany zachodzące w otoczeniu placówek medycznych wywołują zmiany w podejściu zarządczym i organizacyjnym kadry kierowniczej, a często również silną potrzebę optymalizacji działań organizacyjnych w kierowanych podmiotach. W artykule, posługując się przykładem Przychodni Przyszpitalnej Szpitala Wojewódzkiego im. Jana Pawła II w Bełchatowie, przedstawiono zagadnienie optymalizacji, opierając się na konkretnych procesach organizacyjnych zachodzących w podmiocie leczniczym. Opisano zidentyfikowane problemy oraz wdrożone w placówce procesy naprawcze.

Ongoing changes in the environment of medical institutions are the reason for their important changes in management and organizational approach of the management staff. These changes often cause a strong need to optimize organizational activities in managed entities. In this article, the issue of optimization of specific organizational processes taking place in a clinic has been researched, as exemplified by the Hospital Clinic of the Provincial Hospital named after John Paul II in Bełchatów. The article identifies the problems and presents the implementation of remedial processes.
Próba niektórych państw członkowskich UE zmiany unijnych reguł kontroli koncentracji dla ułatwienia tworzenia „czempionów europejskich” (11 stron)
Attempt of Certain EU Member States to Change EU Concentration Control Rules in Order to Facilitate the Creation of ‘EU Champions’ (11 pages)
Autor: Tadeusz Skoczny
Słowa kluczowe: kontrola koncentracji w UE, zakaz koncentracji Siemens/Alstom, list Francji, Niemiec, Polski i Włoch do Komisarz Vestager, europejskie czepmpiony
PP. 48 - 58
DOI: 10.7172/1733-9758.2019.31.6

Obowiązujące aktualnie w UE reguły kontroli koncentracji przedsiębiorstw przewidują możliwość zakazania przez Komisję Europejską transakcji o wymiarze unijnym, która istotnie utrudniałaby konkurencję na rynku Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub na jego istotnej części. Stosując te reguły, Komisja zakazała w 2019 r. m.in. koncentracji Siemens/Alstom, ponieważ uznała, że ograniczyłaby ona konkurencję na rynkach kolejowych systemów sygnalizacyjnych oraz pociągów dużych prędkości. Decyzja ta spotkała się z ostrym sprzeciwem Francji i Niemiec, które oczekiwały, że w jej wyniku powstanie „czempion europejski” zdolny do konkurowania z przedsiębiorstwami chińskimi i amerykańskimi. W konsekwencji państwa te oraz Włochy i Polska wystosowały list do Komisji Europejskiej z żądaniem szybkich zmian w obowiązującym w Unii modelu prawnym kontroli koncentracji, umożliwiających im dopuszczanie koncentracji przedsiębiorstw europejskich, nawet jeśli ograniczałyby konkurencję na rynkach unijnych, ale za to pozwoliły skutecznie konkurować globalnie. Decyzja ta oraz list ukazują pole sporu między Komisją a Francją i Niemcami, ale także Polską, której wsparcie ich inicjatywy osłabienia unijnego testu oceny koncentracji i roli Komisji zaskakuje i budzi wątpliwości.

The existing EU rules on concentration control foresee the possibility for the European Commission to prohibit concentration with EU dimension if it were to result in a significant impediment of effective competition in the EEA or its substantial part. While enforcing these rules, the Commission has, for instance, prohibited in 2019 the concentration between Simmens/ Alstom because it came to the conclusion that the operation would restrict competition on markets for railway signalling systems and very high-speed trains. The decision of the Commission was met with heavy criticism of France and Germany; the two countries were expecting the said concertation to create a ‘European champion’ able to compete with Chinese and American companies. As a result, both of these Member States, additionally supported by Poland and Italy, submitted a letter to the European Commission demanding a quick change of the existing EU concentration control regime, which would make it possible to permit concentration between European companies even if it restricted competition on the EU markets, provided they were able to effectively compete globally. The prohibition decision and the letter illustrate the extent of the argument between the European Commission and France and Germany, as well as Poland. The fact that Poland decided to support the initiative of weakening the current EU substantive test for concentration control, as well as the position of the Commission, is surprising and causes doubts.
Fluktuacja sprzedawców przyczyny i konsekwencje (8 stron)
Seller fluctuation – causes and consequences (8 pages)
Autor: Krzysztof Cybulski
Słowa kluczowe: fluktuacja sprzedawców, konkurencja rynkowa, mobilność społeczna i ekonomiczna, rozwój społeczny i ekonomiczny, klasyczna teoria ekonomii, krańcowa teoria produktywności
PP. 59 - 66
DOI: 10.7172/1733-9758.2019.31.7

Celem niniejszego tekstu jest analiza przyczyn i konsekwencji fluktuacji pracowników sprzedaży rozpatrywana z punktu widzenia wybranych zmiennych rynkowych. Przedstawiono uwarunkowania wpływające na decyzje o zmianie miejsca pracy samych sprzedawców oraz obszary, na które fluktuacja ma największy wpływ.

The purpose of this text is to analyze the causes and consequences of sales employees’ fluctuations, considered from the point of view of selected market variables. The conditions influencing the decision to change the workplace of the sellers themselves and the areas on which fluctuations have the greatest impact are presented.